Syrië: De hoop sterft niet!
De impact van oorlogen en vredeswerk: reflecties uit Syrië
Het is triest om te beseffen dat de aandacht voor bepaalde realiteiten, voor bepaalde landen, voor bepaalde volkeren pas herboren wordt als de schijnwerpers erop schijnen met het verblindende licht dat wordt afgegeven door de explosie van bommen. Het is de verwoestende echo van hun ontploffing die tot ons komt, of beter gezegd, wat we eerder zullen horen, dan de roep van duizenden en duizenden mensen die om hulp smeken, honger lijden, vragen om vrede en gerechtigheid, terwijl ze opnieuw onder de dagelijkse dreiging van de dood als gevolg van oorlog.
Zo is het ook met Syrië… zo is het ook met Libanon, geteisterd door jaren van oorlog en vervolgens vergeten door de publieke opinie en de media die hun aandacht hebben gevestigd op de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Nu vestigen de tragische gebeurtenissen van de botsing tussen de Palestijnen en Israël opnieuw de aandacht op het Midden-Oosten.
De schijnwerpers zijn aangezet, de bommen vallen en op de banken van onze huiskamers praat iedereen op een vrije manier, waarbij hij zijn epidermale afkeer of sympathie voor de ene of de andere factie uitdrukt….
Maar wat ik zojuist samengevat heb geschreven, geeft niet de hele werkelijkheid weer, die veel complexer is: er zijn zoveel mensen die in stilte werken, werkelijk zoveel mensen, die het vaderschap van God en de broederschap onder de mensen koesteren en erkennen.
Ook dit jaar ging ik, net als vorig jaar, naar Syrië om een groep van hen te ontmoeten. Het zijn de monniken van de Mar Musa-gemeenschap, gesticht door pater Paolo Dall'Oglio en pater Jacques Mourad begin jaren negentig van de vorige eeuw, in de Syrische woestijn. Hier het wonder van geloof en hoop: hun gemeenschap, hun klooster is, zodra de uitbraak van Covid 1990 voorbij is, opnieuw een plaats van ontmoeting en welkom geworden waar wekelijks ongeveer 19 mensen komen om te bidden, te praten en de monniken te confronteren. Het zijn jonge tieners, universiteitsstudenten, volwassenen van alle leeftijden, mannen en vrouwen, katholieken, orthodoxen, moslims en anderen die God zoeken. Ze komen uit heel Syrië en daarbuiten en bidden samen voor vrede.
Ik werd getroffen door de christelijke getuigenis van pater Jacques en de andere monniken: van hun ervaring van eenzaamheid in de woestijn die hun persoonlijke relatie met God ten goede komt, en ook van de broederschap waarmee ze niet alleen iedereen verwelkomen, maar ook de meest behoeftige mensen economisch helpen. Jezus onderwees.
Daar leerde ik de menselijkheid van anderen (…) van alle anderen beter begrijpen en verwelkomen, omdat zij onze broeders zijn en ook omdat ieder mens leeft met de wonden van een verleden die zijn heden beïnvloeden, vaak op een negatieve manier. Vandaar de noodzaak van een barmhartige blik op iedereen, ook op de jihadist. Dit is de christelijke, dat wil zeggen volkomen menselijke blik van pater Jacques, die vijf maanden lang gevangene was van de jihadisten.
Nu is de kloostergemeenschap bezig met de wederopbouw van het klooster van Qaryatayn, met de hervatting van het landbouwproject: duizenden wijnstok-, olijf-, abrikozen- en granaatappelplanten die door de jihadistische woede zijn verscheurd, en met geduld opnieuw worden geplant in het land van het klooster, om geef de inwoners van de gelijknamige woestijnstad uitzicht op werk en een kans om terug te keren voor de christenen die tijdens de oorlog zijn vertrokken.
Ondertussen werd het in het klooster van Mar Musa, gezien de grote toestroom van mensen en de precaire situatie van het gebouw gewijd aan gastvrijheid (in de woestijn op een hoogte van 1,300 meter is de winter extreem streng), noodzakelijk om de vervallen armaturen te vervangen .
Belangrijk in deze hele zaak is de economische steun die ook wordt gegeven door Spazio Spadoni aan de monniken in een vijfjarig hulpprogramma voor de bouw van landbouwwerken en opvangplaatsen. Dit alles betekent het bouwen van werken die vrede en hoop brengen, zonder te worden tegengehouden door de oorlogswinden die alles proberen te vernietigen, in de eerste plaats de menselijkheid van mensen.
Eerder dit jaar benoemde de paus pater Jacques tot aartsbisschop van Homs en op 6 maart wijdde de Syrisch-katholieke patriarch hem in in de kathedraal van de stad, in aanwezigheid van de apostolische nuntius van de Heilige Stoel voor Syrië en Libanon.
Dit is een belangrijke erkenning van het charisma van de Mar Musa-gemeenschap door de Universele Kerk. Voor Spazio Spadoni het is een reden voor bevestiging in het zendingswerk dat hij in Syrië doet en deze gemeenschap broederlijk helpt.
De hoop sterft niet en is de sterkste van de theologische deugden, zoals Charles Péguy in zijn werk schrijft:De veranda van het mysterie van de tweede deugd.” Paus Franciscus herinnert zich deze dichter en citeert hem in zijn boodschap voor de 52e Werelddag van de Vrede op 1 januari 2019: “Vrede is vergelijkbaar met de hoop waarover de dichter Charles Péguy spreekt: het is als een kwetsbare bloem die wil bloeien te midden van de stenen van geweld'.
Paolo Boncristiano