Światowy Dzień Modlitw o Troskę o Stworzenie, apel Papieża Franciszka o Ziemię

By Krystiana Antonina On Września 1, 2022

Dzisiaj, 1 września, obchodzimy Światowy Dzień Modlitw o Troskę o Stworzenie. Papież Franciszek poświęcił temu tematowi gęstą i wymowną refleksję

Papież Franciszek: módlmy się, aby szczyty ONZ Cop27 i Cop15 zajęły się podwójnym kryzysem związanym z klimatem i zmniejszeniem różnorodności biologicznej

Ojciec Święty poruszył temat środowiska i troski o stworzenie na audiencji ogólnej.

„Niech tegoroczny temat: «Wsłuchać się w głos stworzenia» wzbudzi we wszystkich konkretne zobowiązanie do dbania o nasz wspólny dom” – powiedział podczas audiencji generalnej Papież Franciszek, przypominając, że jutro przypada Światowy Dzień Modlitw o Opiekę nad Stworzenie i początek „Czasu Stworzenia”, inicjatywy ekumenicznej, która do 4 października zaangażuje cały Kościół w temat ekologii integralnej.

"Na miłosierdzie naszych ekscesów konsumpcyjnych” – kontynuował Franciszek – „siostra Matka Ziemia jęczy i błaga nas, abyśmy zaprzestali naszych nadużyć i jej zniszczenia.

W tym czasie stworzenia modlimy się, aby szczyty ONZ Cop27 i Cop15 zjednoczyły rodzinę ludzką w zdecydowanym rozwiązywaniu bliźniaczych kryzysów klimatycznych i redukcji bioróżnorodności”.

Analiza, która ujawniła ścisły związek między zmianami klimatycznymi (susze, powodzie), chciwością bogatych i ich wpływem na najbiedniejsze populacje.

Jednak Papież skierował swoje spojrzenie i modlitwę nie tylko do przywódców Organizacji Narodów Zjednoczonych, ale także do każdego z nas i do nas wszystkich poprosił o zmianę stylu życia, która doprowadziłaby do zbiorowego i wspólnego odwrócenia kurs.

W orędziu, które można przeczytać w całości, zaproponował fragment z Laudato Si': „Życie powołaniem kustosza Bożego dzieła jest istotną częścią cnotliwej egzystencji, nie jest czymś opcjonalnym ani nawet drugorzędnym. doświadczenia chrześcijańskiego”.

Orędzie Papieża Franciszka na Światowy Dzień Modlitwy o Troskę o Stworzenie

1 września 2022 r.

Drodzy Bracia i Siostry!

„Wsłuchaj się w głos stworzenia” to temat i zaproszenie tegorocznej Sezonu Tworzenia.

Faza ekumeniczna rozpoczyna się 1 września Światowym Dniem Modlitw o Troskę o Stworzenie i kończy się 4 października w uroczystość św. Franciszka. To szczególny czas dla wszystkich Chrześcijan, aby wspólnie się modlić i pracować w trosce o nasz wspólny dom.

Ten sezon, pierwotnie zainspirowany Ekumenicznym Patriarchatem Konstantynopola, jest okazją do kultywowania naszego „ekologicznego nawrócenia”, nawrócenia, do którego zachęca św. Jan Paweł II jako odpowiedź na „katastrofę ekologiczną” przepowiedzianą przez św. Pawła VI w 1970 roku.

Jeśli nauczymy się słuchać, usłyszymy w głosie stworzenia rodzaj dysonansu.

Z jednej strony możemy usłyszeć słodką pieśń na cześć naszego ukochanego Stwórcy; z drugiej strony pełne cierpienia błaganie, ubolewanie nad złym traktowaniem tego naszego wspólnego domu.

W trosce o środowisko Papież Franciszek cytuje „Laudato Si”

Słodka pieśń stworzenia zaprasza nas do praktykowania „duchowości ekologicznej” (Laudato Si', 216), uważnej na obecność Boga w świecie przyrody. Jest wezwaniem do oparcia naszej duchowości na „miłującej świadomości, że nie jesteśmy odłączeni od innych stworzeń, ale połączeni we wspaniałej powszechnej komunii” (tamże, 220).

Zwłaszcza dla naśladowców Chrystusa to świetliste doświadczenie umacnia naszą świadomość, że „wszystko przez Niego się stało, a bez Niego nic się nie stało” (J 1, 3).

W tym czasie stworzenia modlimy się raz jeszcze w wielkiej katedrze stworzenia i rozkoszujemy się „wspaniałym kosmicznym chórem” [2] złożonym z niezliczonych stworzeń, które śpiewają na chwałę Boga. Razem ze św.

Dołączmy do psalmisty w śpiewie: „Niech wszystko, co oddycha, chwali Pana!” (Ps 150:6).

Niestety, tej słodkiej piosence towarzyszy okrzyk udręki.

Albo jeszcze lepiej: chór okrzyków udręki. W pierwszej kolejności woła nasza siostra, matka ziemia. Żerując na naszych konsumpcyjnych ekscesach, płacze i błaga nas, abyśmy położyli kres naszym nadużyciom i jej zniszczeniu.

Są też wszystkie te różne stworzenia, które wołają.

Na łasce „tyrańskiego antropocentryzmu” (Laudato Si', 68), całkowicie sprzecznego z centralnym położeniem Chrystusa w dziele stworzenia, niezliczone gatunki wymierają, a ich hymny uwielbienia uciszane.

Są też najbiedniejsi wśród nas, którzy wołają.

Narażeni na kryzys klimatyczny biedni jeszcze bardziej odczuwają skutki suszy, powodzi, huraganów i fal upałów, które stają się coraz bardziej intensywne i częste

Podobnie wołają nasi bracia i siostry z rdzennych ludów.

W wyniku drapieżnych interesów ekonomicznych ich ziemie przodków są ze wszystkich stron najeżdżane i niszczone, „prowokując krzyk, który wznosi się do nieba” (Querida Amazonia, 9).

Wreszcie jest prośba naszych dzieci.

Czując się zagrożeni krótkowzrocznymi i egoistycznymi działaniami, dzisiejsi młodzi ludzie krzyczą, z niepokojem prosząc nas, dorosłych, abyśmy zrobili wszystko, co możliwe, aby zapobiec lub przynajmniej ograniczyć załamanie się ekosystemów naszej planety.

Wsłuchując się w te pełne cierpienia krzyki, musimy pokutować i zmienić nasz styl życia i destrukcyjne systemy.

Od pierwszych stron Ewangelia wzywa nas do „pokuty, bo przybliżyło się królestwo niebieskie” (Mt 3, 2); wzywa nas do nowej relacji z Bogiem, a także pociąga za sobą inną relację z innymi i ze stworzeniem.

Obecny stan rozkładu naszego wspólnego domu zasługuje na taką samą uwagę, jak inne globalne wyzwania, takie jak poważne kryzysy zdrowotne i wojny.

„Życie powołaniem do bycia obrońcami dzieła Bożego jest niezbędne do życia w cnocie; nie jest opcjonalnym ani drugorzędnym aspektem naszego chrześcijańskiego doświadczenia” (Laudato Si', 217).

Jako osoby wiary czujemy się jeszcze bardziej odpowiedzialni za działanie każdego dnia zgodnie z wezwaniem do nawrócenia.

Nie jest to również wezwanie po prostu jednostkowe: „nawrócenie ekologiczne potrzebne do dokonania trwałej zmiany jest także nawróceniem wspólnotowym” (tamże, 219).

W związku z tym od wspólnoty narodów wymaga się również zaangażowania i działania w duchu maksymalnej współpracy, zwłaszcza na spotkaniach ONZ poświęconych kwestiom ochrony środowiska.

Konferencja COP27 na temat zmian klimatycznych, która ma się odbyć w Egipcie w listopadzie 2022 r., stanowi dla wszystkich kolejną okazję do przyłączenia się do promowania skutecznej realizacji porozumienia paryskiego

Również z tego powodu niedawno upoważniłem Stolicę Apostolską, w imieniu i w imieniu Państwa Watykańskiego, do przystąpienia do Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu i Porozumienia Paryskiego, w nadziei, że ludzkość XXI wieku „będzie pamiętany za to, że wspaniałomyślnie wziął na siebie swe poważne obowiązki” (tamże, 21).

Wysiłek zmierzający do osiągnięcia paryskiego celu ograniczenia wzrostu temperatury do 1.5°C jest dość wymagający; wzywa do odpowiedzialnej współpracy między wszystkimi narodami w przedstawianiu planów klimatycznych lub bardziej ambitnych, ustalonych na szczeblu krajowym wkładów w celu jak najszybszego ograniczenia do zera emisji gazów cieplarnianych netto.

Oznacza to „przekształcenie” modeli konsumpcji i produkcji, a także stylów życia, w sposób bardziej szanujący stworzenie i integralny rozwój ludzki wszystkich narodów, obecnych i przyszłych2, rozwój oparty na odpowiedzialności, roztropności/ostrożności, solidarności, trosce dla biednych i dla przyszłych pokoleń.

U podstaw tego wszystkiego kryje się potrzeba przymierza między człowiekiem a środowiskiem, które dla nas wierzących jest zwierciadłem, w którym odbija się „twórcza miłość Boga, od którego pochodzimy i do którego zmierzamy”. [3]

Transformacja spowodowana tym nawróceniem nie może lekceważyć wymagań sprawiedliwości, zwłaszcza dla tych pracowników, którzy są najbardziej dotknięci skutkami zmian klimatycznych. Ze swojej strony szczyt COP15 w sprawie bioróżnorodności, który odbędzie się w grudniu w Kanadzie, będzie dla dobrej woli rządów znaczącą okazją do przyjęcia nowego wielostronnego porozumienia w celu powstrzymania niszczenia ekosystemów i wymierania gatunków.

Zgodnie ze starożytną mądrością Jubileuszu trzeba „pamiętać, wracać, odpoczywać i odnawiać”. [4]

Aby powstrzymać dalszy upadek różnorodności biologicznej, naszej danej przez Boga „sieci życia”, módlmy się i zachęcajmy narody do osiągnięcia porozumienia w sprawie czterech kluczowych zasad:

1. stworzenie jasnej podstawy etycznej dla zmian potrzebnych do ochrony różnorodności biologicznej;

2. zwalczanie utraty bioróżnorodności, wspieranie ochrony i współpracy oraz trwałe zaspokajanie potrzeb ludzi;

3. promowanie globalnej solidarności w świetle faktu, że różnorodność biologiczna jest globalnym dobrem wspólnym wymagającym wspólnego zaangażowania; oraz

4. przyznać pierwszeństwo ludziom znajdującym się w trudnej sytuacji, w tym najbardziej dotkniętym utratą bioróżnorodności, takim jak ludność tubylcza, osoby starsze i młodzież.

Powtarzam: „W imię Boga proszę wielkie przemysły wydobywcze – górnictwo, ropa, leśnictwo, nieruchomości, agrobiznes – o zaprzestanie niszczenia lasów, terenów podmokłych i gór, o zaprzestanie zanieczyszczania rzek i mórz, o zaprzestanie zatruwania żywności i ludzie". [5]

Jak możemy nie uznać istnienia „długu ekologicznego” (Laudato Si', 51) zaciągniętego przez bogatsze gospodarczo kraje, które w ciągu ostatnich dwóch stuleci najbardziej zanieczyściły; wymaga to podjęcia bardziej ambitnych kroków podczas COP27 i COP15.

Oprócz zdecydowanych działań w ich granicach oznacza to dotrzymanie obietnic wsparcia finansowego i technicznego dla krajów uboższych gospodarczo, które już teraz odczuwają większość ciężaru kryzysu klimatycznego.

Należałoby również pilnie rozważyć dalsze wsparcie finansowe na rzecz ochrony różnorodności biologicznej.

Nawet kraje mniej zamożne gospodarczo mają w tym względzie znaczne, choć „zróżnicowane” obowiązki (por. tamże, 52); opóźnienie ze strony innych nigdy nie może usprawiedliwiać naszego własnego braku działania. Wszyscy musimy działać zdecydowanie. Dochodzimy bowiem do „punktu załamania” (por. tamże, 61).

W tym okresie stworzenia módlmy się, aby COP27 i COP15 służyły zjednoczeniu rodziny ludzkiej (por. tamże, 13) w skutecznym skonfrontowaniu się z podwójnym kryzysem zmian klimatycznych i zmniejszenia bioróżnorodności.

Pomni na wezwanie św. Pawła, by radować się z radującymi się i płakać z płaczącymi (por. Rz 12), płaczmy z bolesnym błaganiem stworzenia. Wysłuchajmy tego błagania i odpowiedzmy na nie czynami, abyśmy my i przyszłe pokolenia nadal mogli radować się słodką pieśnią życia i nadziei stworzenia. 15

[1] cf Discorso alla FAO, 16 listopada 1970 r.

[2] S. Giovanniego Pawła II, Ogólna publiczność, 10 lipca 2002 r.

[3] Discorso all'Incontro „Fede e Scienza verso la COP26”, 4 października 2021.

[4] Wiadomości dla la Giornata mondiale di preghiera dla la cura del creato, 1 września 2020.

[5] Videomessaggio ai movimenti popularne, 16 października 2021 r.