Chúa Nhật VIII C – Lời Nói Đơn Giản
Bài đọc: Hc 27-5; 8 Cr 1-15; Lc 54-58
Đoạn Tin Mừng Lc 6:39-45 cho chúng ta một số đoạn trong bài giảng của Chúa Giêsu trên đồng bằng sau khi cầu nguyện suốt đêm (Lc 6:12) và sau khi gọi mười hai người làm tông đồ của Người (Lc 6:13-14). Hầu hết các cụm từ được tập hợp lại trong bài giảng này đã được nói vào những dịp khác, tuy nhiên, Luca, bắt chước Matthew, đã tập hợp chúng lại ở đây trong Bài giảng trên đồng bằng này.
Câu nói đầu tiên là chống lại việc tuyên bố lãnh đạo người khác, “Một người mù có thể dẫn đường cho một người mù khác không?"
Các kinh sư và người Pharisi đã phạm tội trong sự kiêu ngạo. Trên thực tế, họ nghĩ rằng mình có bổn phận phải dẫn dắt người khác đến với lòng trung thành với Chúa. Mọi người đều mù quáng trước sự huyền nhiệm của Chúa. Tất cả chúng ta đều cần Chúa Giêsu mở mắt, vì chỉ có Người mới thấy Chúa Cha, chỉ có Người biết Chúa Cha, chỉ có Người mới có thể mặc khải cho chúng ta. Các kinh sư và người Pharisi, từ chối Chúa Giêsu, từ chối sự mặc khải của Người về Chúa Cha nhân từ, vẫn tiếp tục mù quáng. Chỉ khi chúng ta thừa nhận sự mù quáng của chính mình và chào đón ánh sáng mà Chúa Giêsu ban cho chúng ta về Chúa, ánh sáng của thần linh lòng thương xót, chúng ta có thể bước đi hướng đến mục đích thực sự, đó là vòng tay ôm ấp của Chúa Cha. Con đường này được gọi là sự hoán cải. Chỉ khi chúng ta đặt mình vào trạng thái hoán cải, chúng ta mới có thể dẫn dắt người khác.
Câu nói thứ hai nói về việc làm môn đồ: “Môn đồ không hơn thầy, nhưng môn đồ được chuẩn bị kỹ sẽ như thầy.”
Người thầy đích thực không dạy học; Người sống với học trò của mình. Đối tượng của Người là chính Người, chứng tá cuộc sống của Người, cách sống của Người, những điều Người dạy. Người thầy là mẫu mực hay tấm gương để noi theo (Ga 13:13-15), để đồng nhất với Người: “Không còn là tôi sống nữa, nhưng là Đấng Christ sống trong tôi” (Ga 2:20).
Câu nói thứ ba nói về sự sửa lỗi anh em: “Tại sao bạn nhìn vào cái rác trong mắt anh em mình mà lại không thấy cái xà trong mắt mình?"
Các kinh sư và người Pharisi rất giỏi trong việc chỉ ra ngay cả những vi phạm nhỏ nhất đối với luật pháp của người khác, nhưng họ vẫn cố chấp giữ cái xà, tức là sự vi phạm luật pháp nghiêm trọng nhất, trong mắt mình: “Hãy đi và học biết ý nghĩa của câu này: 'Ta muốn lòng thương xót chứ không muốn lễ vật. Vì Ta đến không phải để kêu gọi người công chính, mà là người tội lỗi.” (Mt 9:13). Những ai không nhận ra nhu cầu của mình đối với lòng thương xót của Thiên Chúa, những ai không nhận ra lòng thương xót của Thiên Chúa đã tha thứ cho họ, thì không có khả năng sửa sai người khác, để làm cho họ trung thành hơn với Thiên Chúa. Sự sửa sai huynh đệ chỉ có thể thực hiện được bởi những ai nhận ra mình là con cái được Chúa Cha nhân từ tha thứ và do đó là anh em giữa anh em.
Câu nói thứ tư nhấn mạnh rằng mọi cây đều được nhận biết qua quả của nó, như Bài đọc thứ nhất đã công bố (Hc 27:5-8).
Vậy thì hãy cẩn thận đừng phán đoán, đừng lên án a priori những người không nghĩ như chúng ta: điều quan trọng là tạo ra hoa trái của lòng thương xót, sự tha thứ, sự phục vụ, sự bình an. Và bất cứ ai làm điều này trong mọi trường hợp đều được Thiên Chúa chúc phúc (Mt 25).
Câu nói thứ năm nhắc lại tính ưu việt của nội tâm: “Người tốt rút ra điều tốt từ kho tàng tốt của trái tim mình; người xấu rút ra điều xấu từ kho tàng xấu của mình, vì miệng nói ra từ sự đầy đủ của trái tim.”
Trong khi trong suy nghĩ của phương Tây, trái tim là trung tâm của cảm xúc, của tình cảm, đối với người Do Thái, đó là nơi của suy nghĩ và ý chí, đó là lương tâm cá nhân, là “cái tôi” sâu thẳm nhất. Đây là lý do tại sao Chúa Jesus nói, “Tại sao các ngươi nghĩ những điều xấu xa trong lòng mình?” (Mt 9:4), rõ ràng là muốn nói trái tim là nơi của suy nghĩ. Cũng như Người nói, “Từ trong lòng phát xuất những ý định xấu xa” (Mt 15:19), nghĩa là trong trái tim là trung tâm của ý chí, của những lựa chọn cơ bản.
Chúa Giêsu rất rõ ràng. Không có gì bên ngoài chúng ta là ô uế, nhưng sự trong sạch hay ô uế nằm trong lòng con người: “Vì từ lòng phát xuất những ý định gian ác, giết người, ngoại tình, mại dâm, trộm cắp, làm chứng gian, phạm thượng” (Mt 15:10-20).
Trong lòng con người ngự Lời Chúa: “Lời này rất gần ngươi, ở trong miệng ngươi, trong lòng ngươi, để ngươi đem ra thực hành” (Đệ nhị luật 30:14; so sánh Rô-ma 10:8). Nhưng cũng đúng là “tội lỗi đang rình rập trước cửa nhà ngươi; bản năng của nó hướng về ngươi” (Sáng thế 4:7). Đó là lý do tại sao mỗi ngày chúng ta phải lựa chọn giữa việc có “một trái tim biết lắng nghe” (lev shomeà: 1 Các Vua 3:9) hoặc một tình huống màng cứng tim, “sự chai đá của lòng trí,” tội lỗi lớn của Pharaoh (Xh 4:21; 7:3) và của bất kỳ ai khép mình lại với kế hoạch của Thiên Chúa (Sl 4:3; 17:10; 81:13Mt 19:8; Mc 10:5; 16:14…). Vì vậy, Phaolô khuyên chúng ta trong Bài đọc thứ hai, “hãy kiên trì và không nao núng, hãy luôn luôn dấn thân vào công việc của Chúa” (1 Cr 15:54-58).