Boodschap van paus Franciscus voor de vastentijd 2023

By Cristiano Antonino On Februari 20, 2023

Hieronder volgt de tekst van de Boodschap van de Heilige Vader Franciscus voor de Veertigdagentijd 2023, met als thema: “Vastentijd en de synodale reis”

Veertigdagentijd 2023, Boodschap van de Heilige Vader: boetedoening in de vastentijd en de synodale reis

Beste broeders en zusters!

De evangeliën van Matteüs, Marcus en Lucas vertellen allemaal over de episode van de transfiguratie van Jezus.

Daar zien we het antwoord van de Heer op het onvermogen van zijn discipelen om hem te begrijpen.

Kort daarvoor was er een echte botsing geweest tussen de Meester en Simon Petrus, die, nadat hij zijn geloof in Jezus als de Christus, de Zoon van God, had beleden, zijn voorspelling van het lijden en het kruis verwierp.

Jezus had hem streng berispt: “Ga achter mij, Satan! Je bent een schandaal voor mij, omdat je niet volgens God denkt, maar volgens mensen!” (Mt 16:23).

Hierna “nam Jezus zes dagen later Petrus, Jakobus en zijn broer Johannes met zich mee en leidde hen naar een hoge berg” (Mt 17).

Het evangelie van de gedaanteverandering wordt elk jaar op de tweede zondag van de veertigdagentijd verkondigd

Tijdens deze liturgische tijd neemt de Heer ons mee naar een plek apart.

Terwijl onze gewone verplichtingen ons dwingen om op onze gebruikelijke plaatsen en onze vaak repetitieve en soms saaie routines te blijven, worden we tijdens de Veertigdagentijd uitgenodigd om "een hoge berg" te beklimmen in het gezelschap van Jezus en een bijzondere ervaring van spirituele discipline - ascese - te beleven. als Gods heilige volk.

De boetedoening in de vastentijd is een verbintenis, ondersteund door genade, om ons gebrek aan geloof en onze weerstand tegen het volgen van Jezus op de kruisweg te overwinnen.

Dit is precies wat Petrus en de andere discipelen moesten doen.

Om onze kennis van de Meester te verdiepen, om het mysterie van zijn verlossing volledig te begrijpen en te omarmen, volbracht in totale zelfgave geïnspireerd door liefde, moeten we ons door hem terzijde laten nemen en ons losmaken van middelmatigheid en ijdelheid.

We moeten aan de reis beginnen, een bergopwaarts pad dat, net als een trektocht door de bergen, inspanning, opoffering en concentratie vereist.

Deze vereisten zijn ook belangrijk voor de synodale weg die we als Kerk willen afleggen.

We kunnen er veel aan hebben om na te denken over de relatie tussen boetedoening in de vastentijd en de synodale ervaring.

Tijdens zijn “retraite” op de berg Tabor neemt Jezus drie discipelen met zich mee, gekozen om getuigen te zijn van een unieke gebeurtenis.

Hij wil dat die ervaring van genade gedeeld wordt, niet eenzaam, net zoals ons hele geloofsleven een ervaring is die gedeeld wordt.

Want het is in saamhorigheid dat we Jezus volgen.

Ook samen beleven we als pelgrimskerk in de tijd het liturgische jaar en de vastentijd daarin, wandelend naast hen die de Heer als medereizigers onder ons heeft geplaatst.

Net als de beklimming van Jezus en de discipelen naar de berg Tabor, kunnen we zeggen dat onze vastenreis “synodaal” is, aangezien we samen dezelfde weg afleggen, als discipelen van de ene Meester.

Want wij weten dat Jezus zelf de Weg is, en daarom doet de Kerk, zowel op de liturgische weg als op de weg van de synode, niets anders dan steeds dieper en vollediger binnendringen in het mysterie van Christus de Verlosser.

En zo komen we bij het hoogtepunt.

Het evangelie vertelt dat Jezus 'voor hun ogen een gedaanteverandering onderging; zijn gezicht straalde als de zon en zijn kleren werden wit als het licht” (Mt 17).

Dit is de “top”, het doel van de reis.

Aan het einde van hun beklimming, terwijl ze met Jezus op de bergtoppen staan, krijgen de drie discipelen de genade om hem in zijn glorie te zien, schitterend in bovennatuurlijk licht.

Dat licht kwam niet van buitenaf, maar straalde van de Heer zelf.

De goddelijke schoonheid van dit visioen was onvergelijkbaar groter dan alle inspanningen die de discipelen hadden geleverd bij het beklimmen van de Tabor.

Tijdens elke inspannende bergtocht moeten we onze ogen stevig op het pad gericht houden; toch verbaast het panorama dat zich aan het einde opent ons en beloont het ons met zijn grootsheid.

Zo kan ook het synodale proces vaak moeizaam lijken en soms kunnen we ontmoedigd raken.

Maar wat ons uiteindelijk te wachten staat, is ongetwijfeld iets wonderbaarlijks en verbazingwekkends, dat ons zal helpen om Gods wil en onze missie in dienst van zijn koninkrijk beter te begrijpen.

De ervaring van de leerlingen op de berg Tabor werd verder verrijkt toen, naast de getransfigureerde Jezus, Mozes en Elia verschenen, die respectievelijk de Wet en de Profeten betekenden (vgl. Mt 17).

De nieuwheid van Christus is tegelijkertijd de vervulling van het oude verbond en de beloften; het is onlosmakelijk verbonden met Gods geschiedenis met zijn volk en onthult de diepere betekenis ervan.

Op dezelfde manier is de synodale weg geworteld in de traditie van de Kerk en tegelijkertijd open voor nieuwheid.

Traditie is een inspiratiebron om nieuwe wegen te zoeken en de tegengestelde verleidingen van onbeweeglijkheid en geïmproviseerd experimenteren te vermijden.

Zowel de weg van boetedoening in de Veertigdagentijd als de reis van de synode hebben als doel een transfiguratie, zowel persoonlijk als kerkelijk.

Een transformatie die, in beide gevallen, zijn model heeft in de gedaanteverandering van Jezus en wordt bereikt door de genade van zijn paasmysterie.

Opdat deze transfiguratie dit jaar in ons werkelijkheid wordt, zou ik twee “paden” willen voorstellen om te volgen om samen met Jezus de berg te beklimmen en, met hem, het doel te bereiken.

Het eerste pad heeft te maken met het gebod dat God de Vader richt tot de discipelen op de berg Tabor terwijl ze de getransfigureerde Jezus aanschouwen.

De stem uit de wolk zegt: “Luister naar hem” (Mt 17:5).

Het eerste voorstel is dus heel duidelijk: we moeten naar Jezus luisteren.

De vastentijd is een tijd van genade in de mate waarin we naar hem luisteren terwijl hij tot ons spreekt

En hoe spreekt hij ons aan? Ten eerste in het woord van God, dat de Kerk ons in de liturgie aanbiedt.

Moge dat woord niet in dovemansoren vallen; als we niet altijd naar de mis kunnen gaan, laten we dan de dagelijkse bijbellezingen bestuderen, zelfs met behulp van internet.

Naast de Schriften spreekt de Heer tot ons via onze broeders en zusters, vooral in de gezichten en de verhalen van degenen die in nood zijn.

Laat me nog iets anders zeggen, dat heel belangrijk is voor het synodale proces: luisteren naar Christus vindt vaak plaats door te luisteren naar onze broeders en zusters in de Kerk.

Zulk wederzijds luisteren is in sommige fasen het primaire doel, maar het blijft altijd onmisbaar in de werkwijze en stijl van een synodale kerk.

Bij het horen van de stem van de Vader, “vielen de discipelen ter aarde en waren erg bang. Maar Jezus kwam naar hen toe, raakte hen aan en zei: 'Sta op en wees niet bang.'

En toen de discipelen hun ogen opsloegen, zagen ze niemand anders dan Jezus alleen” (Mt 17-6).

Hier is het tweede voorstel voor deze Veertigdagentijd: zoek geen toevlucht in een religiositeit die bestaat uit buitengewone gebeurtenissen en dramatische ervaringen, uit angst om de realiteit en haar dagelijkse strijd, haar ontberingen en tegenstrijdigheden onder ogen te zien.

Het licht dat Jezus aan de leerlingen laat zien, is een vooruitblik op de heerlijkheid van Pasen, en dat moet het doel zijn van onze eigen reis, als we “hem alleen” volgen.

De vasten leidt naar Pasen: de “retraite” is geen doel op zich, maar een middel om ons voor te bereiden om het lijden van de Heer te ervaren en te kruisen met geloof, hoop en liefde, en zo te komen tot de verrijzenis.

Ook op de synodale reis, wanneer God ons de genade schenkt van bepaalde krachtige ervaringen van gemeenschap, moeten we ons niet voorstellen dat we zijn aangekomen – want ook daar herhaalt de Heer ons: “Sta op en wees niet bang”.

Laten we dus afdalen naar de vlakte, en moge de genade die we hebben ervaren ons sterken om “ambachtslieden van synodaliteit” te zijn in het gewone leven van onze gemeenschappen.

Dierbare broeders en zusters, moge de Heilige Geest ons deze Veertigdagentijd inspireren en steunen in onze opstijging met Jezus, opdat wij zijn goddelijke luister mogen ervaren en zo, bevestigd in het geloof, volharden op onze weg samen met Hem, glorie van zijn volk en licht van de naties.