II Κυριακή μετά τα Χριστούγεννα

Αναγνώσεις: Sir 24:1-4.12-16; Εφ 1:3-6.15-18; Ιω. 1:1-18

Ο Πρόλογος του Ευαγγελίου του Ιωάννη, που μας προσφέρει σήμερα η Λειτουργία, είναι ένα τόσο υψηλό τραγούδι που, όπως σημειώνουν ο Αυγουστίνος και ο Χρυσόστομος, μόνο η θεία αποκάλυψη θα μπορούσε να τον εκφράσει. Και για τον Γιάννη επιλέχθηκε ακριβώς το σύμβολο του αετού. Η Δυτική Εκκλησία το χρησιμοποιούσε ως ευλογία για τους άρρωστους, τους νεοβαπτισμένους και στο τέλος της Λειτουργίας.

Υπήρξε πολλή συζήτηση αν είχε κάποια σχέση με το Ευαγγέλιο, αν ήταν προοίμιο, περίληψη, περίληψη ή απλώς διατύπωση του κερίγματος, της διακήρυξης, με ελληνιστικούς όρους για να κερδίσει τους Έλληνες αναγνώστες.

Σε κάθε περίπτωση, ο Πρόλογος αναγγέλλει την τρισδιάστατη θεολογία του Ιωάννη: την αποκάλυψη του Θεού στον Ιησού Χριστό-η κλήση μας στην Πίστη-Ιησού Χριστό-σωτηρία για όλη τη δημιουργία.

Συγκεκριμένα

  1. Ο αποκαλυπτικός Λόγος του Θεού
    Ο λόγος του Θεού (Dabar IHWH) θεωρείται ως πρόσωπο στα Is 55:10-11 και Wis 18:15-16.
    Είναι δημιουργική δύναμη στο Sl 33:6-9 και στο Sl 147:15.18-19, στο Wis 9:1 και στο Sir 42:15.
    Ταυτίζεται με την Τορά (Νόμος) στο Sl 119. 78:10; Είναι 1:10; 2:3…
    Ταυτίζεται με τη Σοφία (Kokmah), όπως στη σημερινή πρώτη ανάγνωση από το βιβλίο του Sirach (Σιρ 24:1-4.12-16).
    Τέτοια Σοφία:
    α) είναι με τον Θεό πριν από τη δημιουργία (Σοφ 9:4,9· Παρ. 8:22-23,30· Κύριος 24:3στ…)·
    β) είναι μεσολαβητής της δημιουργίας (Σοφ 9:1-2,9· 7:21,26· Παρ. 3:19-20· 8:26-30):
    γ) ήρθε στη γη (Παροιμ. 8:31· Σοφ 7:22,27· 9:10· Σερ 24:8-11· Ενώχ 42:2).
    δ) είναι ο φορέας των ευεργετημάτων για τους άνδρες (Σιρ 24:20· Παρ. 8:35· 9· 5…).
    Αυτές οι έννοιες είναι ακόμη πιο εμφανείς στο Targum, την αραμαϊκή μετάφραση της Εβραϊκής Βίβλου: η Memrà (= «Λόγος» στα αραμαϊκά) έχει μια δημιουργική, αλλά πάνω απ 'όλα μια αποκαλυπτική λειτουργία. Και είναι το Memrà του Θεού που αποκαλύπτει και σώζει (πρβλ. Targum Jerushalaim στο Δευτ. 32:39 και Targum Neophytes στο Λευ. 22:23).
  2. Η αποκαλυπτική ενσάρκωση
    Το «σκάνδαλο» του Ιωάννη είναι ότι ο Λόγος του Θεού, η Τορά, η Σοφία (που ήδη ταυτοποιούνται μεταξύ τους στην Παλαιά Διαθήκη) έχει γίνει ένας ιστορικός άνθρωπος, ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ: ο Σεκινά έχει στήσει τη σκηνή του στο ορατό σώμα του Ιησού.
    Ο Θεός έχει γίνει ιστορία: αυτός που βλέπει τον Ιησού βλέπει τον Πατέρα (12:45, 14:9)! Είναι το πιο συγκλονιστικό μήνυμα στην ιστορία, που μας προκαλεί να απαντήσουμε. Ποιος είναι ο Ιησούς για μένα; Τον αποδέχομαι; Πιστεύω σε αυτόν; Είναι ο φίλος που κάνει διάλογο μαζί μου;
    Είναι ο τρόπος, η αλήθεια, η ζωή μου; Αγαπώ τον Ιησού; Τον αναζητώ; Είναι τα πάντα μου, η μόνη μου σκέψη, ο σκοπός της ζωής μου; Ξέρω ότι μόνο αυτός «που είναι στους κόλπους του Πατέρα» (εδ. 18) μπορεί να μου αποκαλύψει τον Πατέρα;
    Χρειαζόμασταν τον Γιάννη! Ο Θεός που αναζητούσαμε τόσο πολύ στην Παλαιά Διαθήκη αποκαλύφθηκε τώρα σε έναν άνθρωπο, που περπατά μαζί μας, τον Υιό του Ιησού Χριστό! Η Θεολογία γίνεται Χριστολογία! Έκπληκτοι λατρεύουμε αυτόν τον άνθρωπο, αυτόν τον αδελφό μας, τον οποίο ανακαλύψαμε ότι είναι η Σεκίνα του Θεού ανάμεσά μας. Σε αυτόν ο Θεός κατοικεί μαζί μας, γινόμαστε «τα πράγματα του» (εδ. 11), η οικογένεια του Θεού, ακόμη και τα παιδιά του (εδ. 12).
    Το μόνο που μένει είναι να τον δεχθούμε, πιστεύοντας στο όνομά του (εδ. 12).
  3. Σωτηρία
    Η Ενσάρκωση ολοκληρώνει το σχέδιο δημιουργίας, όπως δηλώνει η Δεύτερη Ανάγνωση (Εφ 1:3-6,15-18), «Ο Θεός μας επέλεξε πριν από τη δημιουργία του κόσμου…, προορίζοντας μας να είμαστε οι υιοθετημένοι γιοι του μέσω του Ιησού Χριστού» (Εφεσ. 1:4-5). Ο Θεός, η Αγάπη, θέλοντας να έχει σύντροφο στην Αγάπη, δημιουργεί τον άνθρωπο και τον κόσμο, αλλά πρέπει να τα δημιουργήσει διαφορετικά από τον εαυτό του. Και αν ο Θεός είναι άπειρος ο άνθρωπος θα είναι πεπερασμένος, αν ο Θεός είναι αιώνιος ο άνθρωπος θα είναι θνητός, αν ο Θεός είναι απέραντος ο άνθρωπος θα είναι περιορισμένος.
    Αλλά ο Θεός θέλει τον άνθρωπο αθάνατο, απεριόριστο, θεϊκό. Και επομένως από την πρώτη δημιουργική πράξη υπάρχει πρόνοια για την Ενσάρκωση, με την οποία ο Ίδιος ο Θεός παίρνει πάνω Του τον περιορισμό του ανθρώπου και τον εκμηδενίζει στην Ανάσταση. Ο Λόγος βγαίνει από τον Πατέρα, μπαίνει στη δημιουργία και επιστρέφει στον Πατέρα, φέρνοντας όμως μαζί του τον άνθρωπο, τελικά τον «θεωμένο», «γιο του Θεού» και με τον άνθρωπο ολόκληρη την κτίση απαλλαγμένη από το κακό. Η Γένεση 1-2 είναι στην πραγματικότητα η Αποκάλυψη, είναι η προφητεία του ελεύθερου, αθάνατου ανθρώπου που συνομιλεί με τον Θεό στο βραδινό αεράκι, του ανθρώπου που εκπληρώνεται μόνο μετά την Ενσάρκωση του Υιού, του αληθινού Αδάμ, του «Ανθρώπου» κατ' εξοχήν (Ιω. 19:5), το Αρχέτυπο όλης της δημιουργίας: «τα πάντα έγιναν διαμέσου αυτού, και χωρίς αυτόν τίποτα δεν έγινε από όλα τα υπάρχοντα». (Ιω. 1:3).

Δείτε το βίντεο στο κανάλι μας στο YouTube

Πηγή

Μπορεί επίσης να σας αρέσει