Κυριακή XXV Έτος Β – Καλείται να «απελευθερωθεί», όπως ο Ιησούς
Αναγνώσεις: Wis 2:12.17-20; Ιακ 3:16-4:3; Μκ 9:30-37
Το σημερινό Ευαγγέλιο μας παρουσιάζει τη δεύτερη (Μκ 9:31-32) από τις τρεις διακηρύξεις των Παθών στον Μάρκο: στην πρώτη (8:30-33) ο Ιησούς, αμέσως αφού ο Πέτρος στην Καισάρεια τον είχε αναγνωρίσει ως Χριστό (Μκ 8: 27-29), για την αποφυγή παρεξηγήσεων «άρχισε ανοιχτά να τους διδάσκει ότι ο Υιός του Ανθρώπου πρέπει να υποφέρει πολλά («pollà») και να επιδοκιμαστεί».
Στη δεύτερη διακήρυξη, που μας προσφέρει σήμερα η Λειτουργία, η βασική έννοια είναι «να παραδοθείς» (9:31): «να παραδοθείς» σημαίνει να μην είσαι πλέον κύριος του εαυτού σου, είναι να αποδεχόμαστε ότι οι άλλοι μας κυριαρχούν. είναι να γίνουμε υπηρέτες, σκλάβοι. Ο Ιησούς «θα παραδοθεί», όπως ο Υπηρέτης του IHWH (Is 53:10), οι προφήτες (Ιερ 26), οι δίκαιοι (Δαν 7:24-28), ο Βαπτιστής (Μκ 1:14).
Στην τρίτη διακήρυξη (10:32-34) η έννοια αυτής της «παράδοσης» (10:33) του Υιού θα γίνει ακόμη καλύτερα ξεκάθαρη: «θα τον καταδικάσουν σε θάνατο,…, θα τον κοροϊδέψουν, θα τον φτύσουν, θα τον μαστιγώσουν και θα τον σκοτώσουν», όπως προφητεύτηκε ήδη σήμερα στην Πρώτη Ανάγνωση (Σοφ 2:12,17-20).
Όλη η ζωή του Ιησού είναι μια «παράδοση»: στην πραγματικότητα, θα «παραδοθεί» στους Αρχιερείς (Μκ 14:10), στον Πιλάτο (15:1-10), στους στρατιώτες (15:15) , και θα «παραδοθεί» στην Ευχαριστία (Λκ 22:19· Α' Κορ. 1:11).
Μπροστά σε αυτήν την προοπτική, οι μαθητές επαναστατούν: στην πρώτη ανακοίνωση, ο Πέτρος στέκεται δίπλα στον Ιησού, «τον πήρε στην άκρη και τον επέπληξε» (8:32). Αλλά ο Ιησούς επαναφέρει τον Πέτρο στο ρόλο του ως μαθητή, ο οποίος πρέπει να περπατήσει πίσω από τον Δάσκαλο: «Opìso mou!», «Πήγαινε πίσω μου!», και τον αποκαλεί Σατανά, αντίπαλο (8:33). Και αμέσως σε πέντε προτάσεις ανακοινώνει το πρόγραμμα για όσους θέλουν να τον ακολουθήσουν: ο μαθητής θα πρέπει να αρνηθεί, δηλ. να απαρνηθεί τον εαυτό του, και να γνωρίζει τίποτα άλλο εκτός από το θέλημα του Θεού (8:34). Μόνο όταν σηκώσει το σταυρό θα μπορέσει να ακολουθήσει τον Δάσκαλο (8:34). Θα πρέπει να μετρήσει τη ζωή του όχι με το τι θα έχει αλλά με το πόσα θα μπορεί να δώσει (8:35-37). Ο Ιησούς θα ντρέπεται για όσους ντρέπονται για τη λογική του (8:38). εκείνοι που αντί αυτού «παραδίδονται» όπως ο Ιησούς, θα βιώσουν ήδη σε αυτή τη ζωή τη δύναμή του (9:1).
Μετά από αυτή τη δεύτερη ανακοίνωση, οι μαθητές δεν τολμούν πλέον να τον αμφισβητήσουν ανοιχτά (9:32), αλλά μεταξύ τους συνεχίζουν «να διαφωνούν για το ποιος ήταν ο μεγαλύτερος» (9:34). Ο Ιησούς επαναλαμβάνει ξεκάθαρα: «Αν κάποιος θέλει να είναι πρώτος, ας είναι τελευταίος όλων και υπηρέτης όλων» (9:35). Ακόμη και μετά την τρίτη ανακοίνωση των Παθών, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης θα πάνε και θα του ζητήσουν «να καθίσει με δόξα ο ένας στα δεξιά του και ο άλλος στα αριστερά του» (10:37). Και ο Ιησούς θα επαναλάβει την έκκληση να γίνουν «υπηρέτες όλων», ακολουθώντας το παράδειγμά του (10:44-45).
Χαμογελάμε με τέτοιο πείσμα των μαθητών, τέτοια πνευματική βλακεία. Όμως οι ευαγγελιστές επέμεναν να μας παρουσιάσουν αυτή την αποστολική ανοησία γιατί είναι ο μεγάλος πειρασμός όλων των εποχών για τον πιστό. Είναι η Εκκλησία, είμαστε όλοι μας, είμαι εγώ, που πρακτικά απορρίπτω αυτή τη λογική του Θεού καθημερινά. Όλοι θέλουμε να είμαστε πρώτοι και όχι τελευταίοι. Όλοι θέλουμε να «εκπληρώσουμε» και τη ζωή μας και σίγουρα δεν τη χάσουμε. Όλοι θέλουμε να αποφασίζουμε για τον εαυτό μας, και σίγουρα όχι για να μας διαθέσουν οι άλλοι. Όλοι θέλουμε τιμές και αποφεύγουμε την οργή και τις διώξεις. Όλοι προτιμάμε μια ζωή άνεσης παρά θυσίας. Όλοι προτιμάμε να απολαμβάνουμε παρά να υποφέρουμε, να διατάζουμε παρά να υπακούουμε, να λαμβάνουμε παρά να δίνουμε, να μας υπηρετούν παρά να υπηρετούμε. Κανείς δεν έχει τη διάθεση να «παραδοθεί», να γίνει «άνθρωπος για τους άλλους», ένα κτήμα των άλλων, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιήσει ο καθένας. κανείς δεν έχει τη διάθεση να «αδειάσει» για τους άλλους, να χάσει τον εαυτό του για αυτούς, να τον καταναλώσουν, να τον φάνε οι άλλοι, να γίνει «ο τελευταίος και ο υπηρέτης όλων» (9:35)…
Ωστόσο, καλούμαστε, μας λέει η Δεύτερη Ανάγνωση (Ιακ. 3:16-4:3) σε μια ζωή «πρώτα απ' όλα είναι καθαρή, μετά ειρηνική, πράος, υποχωρητική, γεμάτη έλεος και καλούς καρπούς, αμερόληπτους και ειλικρινείς»: να ζεις, δηλαδή σαν τον Ιησού!